Badania prenatalne to badania płodu, które wykonuje się, gdy dziecko znajduje się jeszcze w łonie matki. Ich głównym zadaniem jest wykrycie różnego rodzaju zaburzeń i wad genetycznych. Wiele przyszłych mam nawet nie wie, że może poddać się diagnostyce prenatalnej. A przecież dziecko, nawet jeśli nienarodzone powinno się traktować jak pacjenta, któremu przysługuje pełne prawo do fachowej opieki medycznej.
Wczesna diagnostyka może uchronić malucha przed problemami zdrowotnymi w przyszłości. Rozwój medycyny, jaki dokonał się na przestrzeni ostatnich lat daje możliwość leczenia niektórych chorób już w okresie życia płodowego. Badania prenatalne są ważne z jeszcze jednego powodu. Wiedza na temat zdrowia nienarodzonego dziecka pozwoli rodzicom lepiej przygotować się do przyszłej roli oraz zwiększy szanse na udzielenie szybkiej i fachowej pomocy po porodzie.
Kilka słów o badaniach prenatalnych…
Wśród badań prenatalnych wyróżnia się metody przesiewowe oraz diagnostyczne. Diagnostyczne badania prenatalne polegają na pozyskaniu materiału biologicznego dziecka za pomocą pewnych zabiegów medycznych np. pobrania płynu owodniowego (amniopunkcji) czy pobrania próbki tkanki łożyskowej (biopsji trofoblastu). Druga grupa opiera się głównie na badaniach ultrasonograficznych oraz testach krwi (np. test PAPP-A) Zwykle w pierwszej kolejności wykonuje się badania przesiewowe. Dopiero, gdy lekarz prowadzący stwierdzi ryzyko nieprawidłowości, pacjentka kierowana jest na dalszą diagnostykę, obejmującą wówczas metody diagnostyczne.
Warto wspomnieć, że niektórym ciężarnym przysługuje prawo do bezpłatnych badań prenatalnych, aby z nich skorzystać trzeba jednak spełnić określone warunki.
Które kobiety mają prawo do bezpłatnych badań prenatalnych?
W Polsce bezpłatne badania prenatalne realizuje się w ramach programu Narodowego Funduszu Zdrowia – wykaz placówek objętych tą inicjatywą można znaleźć na stronach NFZ. Aby kobieta mogą skorzystać z refundacji musi jednak spełnić następujące kryteria:
- ciąża powyżej 35 roku życia
- wystąpienie aberracji (mutacji) chromosomowych u płodów z poprzednich ciąż
- zwiększone ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenicznie lub wieloczynnikowo
- stwierdzenie nieprawidłowego stężenia biochemicznych markerów dobrostanu, bądź nieprawidłowy wynik badania USG w obecnej ciąży
- wysokie ryzyko genetyczne u członków rodziny ciężarnej kobiety
