Geny wpływają na umiejętność czytania i zdolności matematyczne u dzieci?
Badania przeprowadzone przez naukowców z University of Oxford oraz King’s College London wykazały, że aż 50% wszystkich genów ma znaczący wpływ na umiejętność czytania i predyspozycje matematyczne wśród dzieci. Zdolności te są bardzo często dziedziczne, a ich poziom może rzutować na jakość całego naszego życia. Dlatego też zrozumienie ich genetycznych podstaw jest tak niezwykle istotne.
Za zdolności poznawcze odpowiada wiele genów
Jak podaje czasopismo Nature Communications eksperci wykonali badania asocjacyjne całego genomu, które obejmowały 2 794 dzieci z Wielkiej Brytanii w wieku 12 lat. Wśród nich znajdowały się bliźniaki dwu- oraz jednojajowe. Pozwoliło to określić pewne genetyczne podobieństwa między tysiącami bliźniąt, jak również drobne różnice w DNA, które odgrywają kluczową rolę w procesie czytania i zdolnościach matematycznych.
Wszystkie z bliźniąt poddano testom oceniającym ich umiejętności czytania oraz rozwiązywania zadań matematycznych, zgodnych z programem nauczania obowiązującym w Wielkiej Brytanii. Uzyskane w ten sposób wyniki połączono następnie z DNA wszystkich uczestników badania. Naukowcy zauważyli obecność istotnych zależności genetycznych, warunkujących umiejętność czytania oraz zdolności do matematyki. Specjaliści podkreślają jednak, że nie udało się im znaleźć żadnych konkretnych genów, a jedynie wykazać, że za wspomniane wyżej kompetencje odpowiada wiele genów, wśród których każdy daje bardzo niewielki efekt.
Trzeba mieć na uwadze, że dzieci są bardzo zróżnicowane pod względem genetycznych predyspozycji do czytania czy matematyki. Nie oznacza to oczywiście, że jeśli dziecko ma trudności z nauką, to nie musimy robić zupełnie nic. Dziedziczność nie oznacza bowiem, że coś jest stałe i nie mamy na to żadnego wpływu. Rodzice, jak również szkoła i nauczyciele powinni jednak włożyć trochę więcej wysiłku i wesprzeć dziecko z problemami w nauce, przyspieszając tym samym proces edukacji.
Według Dyslexia Research Institute 10-15% dzieci w Stanach Zjednoczonych ma dysleksję z czego tylko 5% otrzymuje odpowiednią pomoc. Specjaliści alarmują, że wiele z nich stanie się w przyszłości częścią 44-milionowej społeczności dorosłych, przejawiających najniższy poziom umiejętności czytania i pisania, co może bardzo negatywnie wpłynąć ich późniejsze życie i ich funkcjonowanie w społeczeństwie. Zrozumienie mechanizmów oraz pochodzenia złożonych procesów poznawczych, do których zalicza się m.in. umiejętność czytania, pisania oraz liczenia może wspomóc wielu uczniów ze zdiagnozowaną dysleksją czy dyskalkulią w procesie uczenia się i zdobywania wiedzy.
